Evrim'in İnsan Üzerindeki İzi : Preauriküler sinüs
Bu yazıda inceleyeceğimiz evrimin insan üzerinde bıraktığı farklı bir iz de Preauriküler sinüs.
Preauriküler sinüs kulağın yanında bulunan küçük, dibi görünmeyen bir tür fistüldür. Maymunlarla ortak bir ataya sahip olduğumuz gibi evrim ağacında daha da aşağılara gittiğimizde köpek balıklarıyla dahi ortak atalarımızın olduğunu görürüz. Bu da demek oluyor ki biz bir zamanlar balıktık ! Balık kimliğimizi embriyonun gelişim sürecinden fark edebildiğimiz gibi Preauriküler sinüs gibi bize atalarımızın miras bıraktığı izlerden de çok kolayca haberdar olabiliyoruz.
Preauriküler sinüs Amerika'da bu ize sahip bireyler nüfusun %1 ini bile oluşturamazken, doğuya gittikçe bu oran artar ve Avrupa'da %1 , Asya ve Afrika'da %5-10 civarlarına kadar ulaşabiliyor. Ayrıca bu bireylerin %50'si bu özelliği çift taraflı gösteriyor. Fenotipteki bu bozukluk aslında tam olarak genlerimizden kaynaklı değil. Evrim ağacının 500-600 milyon yıl kadar öncesinde edindiğimiz bu iz embriyoda tıpkı olması gerektiği gibi gebeliğin çok başlarında meydana gelir ve daha sonra bu boşluk bizim gibi karasal canlılarda bir dezavantaj olduğu için ilerleyen zamanlarda kapanır. Embriyo dönemindeki genlerin ekspresyonları sırasında ortaya çıkan hatalar bu bozukluğu tetikliyor. Embriyonun bir döneminde oluşan solungaçlar (balık atalarımızın başka bir mirası) embriyonun ilerleyen safhalarında kapanmalıyken bu gen ekspresyonlarındaki hatalar bu şekilde fistüllere sebep olur. Bu delik balık atalarımızda solungaç görevi görürken bizde ise körelmiş olarak bulunduğundan dolayı sadece ağza kadar uzanan bir tür delik olarak kalıyor. Bu tür fistüller çoğunlukla zararsızlardır fakat enfeksiyon kapmaya meyilli olduklarından dolayı genellikle doktorlar bu fistüllerin kapatılması taraftarıdır.
Bu fistüller bizlerin evrim ağacında aldığımız uzun yolda edindiğimiz izlerden sadece birisidir. Evrimin bizlerde bıraktığı bu hayret verici izler bizlerin bütün dünya canlıları olarak bir gövdeden çıkıp dallandığımızı bizlere çok güzel aktarıyor. Teknolojimizin henüz gelişmediği zamanlarda atalarımız bu tür izler (fistüller) yüzünden hiç şüphesiz enfeksiyonlarla savaştı. Fakat evrim geriye dönmez bir kere gelişen bir yapı yüz milyonlarca yıl geçse de izlerini organizmada taşır.
Bilimle Kalın. Daha fazlası için bloğumuzu favorilerinize eklemeyi unutmayın.
Preauriküler sinüs kulağın yanında bulunan küçük, dibi görünmeyen bir tür fistüldür. Maymunlarla ortak bir ataya sahip olduğumuz gibi evrim ağacında daha da aşağılara gittiğimizde köpek balıklarıyla dahi ortak atalarımızın olduğunu görürüz. Bu da demek oluyor ki biz bir zamanlar balıktık ! Balık kimliğimizi embriyonun gelişim sürecinden fark edebildiğimiz gibi Preauriküler sinüs gibi bize atalarımızın miras bıraktığı izlerden de çok kolayca haberdar olabiliyoruz.
Preauriküler sinüs Amerika'da bu ize sahip bireyler nüfusun %1 ini bile oluşturamazken, doğuya gittikçe bu oran artar ve Avrupa'da %1 , Asya ve Afrika'da %5-10 civarlarına kadar ulaşabiliyor. Ayrıca bu bireylerin %50'si bu özelliği çift taraflı gösteriyor. Fenotipteki bu bozukluk aslında tam olarak genlerimizden kaynaklı değil. Evrim ağacının 500-600 milyon yıl kadar öncesinde edindiğimiz bu iz embriyoda tıpkı olması gerektiği gibi gebeliğin çok başlarında meydana gelir ve daha sonra bu boşluk bizim gibi karasal canlılarda bir dezavantaj olduğu için ilerleyen zamanlarda kapanır. Embriyo dönemindeki genlerin ekspresyonları sırasında ortaya çıkan hatalar bu bozukluğu tetikliyor. Embriyonun bir döneminde oluşan solungaçlar (balık atalarımızın başka bir mirası) embriyonun ilerleyen safhalarında kapanmalıyken bu gen ekspresyonlarındaki hatalar bu şekilde fistüllere sebep olur. Bu delik balık atalarımızda solungaç görevi görürken bizde ise körelmiş olarak bulunduğundan dolayı sadece ağza kadar uzanan bir tür delik olarak kalıyor. Bu tür fistüller çoğunlukla zararsızlardır fakat enfeksiyon kapmaya meyilli olduklarından dolayı genellikle doktorlar bu fistüllerin kapatılması taraftarıdır.
Bu fistüller bizlerin evrim ağacında aldığımız uzun yolda edindiğimiz izlerden sadece birisidir. Evrimin bizlerde bıraktığı bu hayret verici izler bizlerin bütün dünya canlıları olarak bir gövdeden çıkıp dallandığımızı bizlere çok güzel aktarıyor. Teknolojimizin henüz gelişmediği zamanlarda atalarımız bu tür izler (fistüller) yüzünden hiç şüphesiz enfeksiyonlarla savaştı. Fakat evrim geriye dönmez bir kere gelişen bir yapı yüz milyonlarca yıl geçse de izlerini organizmada taşır.
Bilimle Kalın. Daha fazlası için bloğumuzu favorilerinize eklemeyi unutmayın.
Yorumlar
Yorum Gönder